Dişte meydana gelen çürük, kırıklar ve buna benzer durumlar için uzun bir süredir dolgu işlemleri uygulanmaktadır. Yapılacak işleme, kişinin bünyesine ve alerji durumlarına göre kullanılan dolgu maddesi de değişmektedir. Asıl meselenin hastanın diş sağlığını korumak olduğu dolgular kompozit, porselen veya amalgam olabilirler. Bunlar içerisinden sık karşılaştığımız dolgulardan biri de amalgam dolgudur.
Gümüş dolgu ismi de verilen amalgam dolgu bir çeşit alaşım oluşumudur. Sıvı bir metal olan cıva ile gümüş, kalay veya bakırın karışımından elde edilen amalgam dolgular cıvanın yarattığı güçlü alaşım doku sayesinde oldukça sağlam ve dayanıklıdırlar. Bu yazımızda amalgam dolgu avantajları ve dezavantajlarından bahsedeceğiz. Tüm yönleriyle irdelediğimiz bu dolgu çeşidinin tercih sebepleri hakkında fikir sahibi olacağız.
Amalgam Dolgu Avantajları
Birçok dolgu malzemesi bulunduğunu bildiğiniz gibi hepsinin farklı nitelikleri olduğunu da bilmenizde fayda vardır. Amalgam dolgunun en ön plana çıkan özelliği dayanıklılık ve basınç kaldırabilme özelliğidir.
Bu dolgu çeşidi tıpkı dişler gibi çenenin bütün baskısını kaldıracak güçtedir. Dolayısıyla da azı dişler ve özellikle en arka ve yirmilik diş dolgularında sıklıkla tercih edilirler. Amalgam dolgular uzun ömürlüdür. Kırılmaya karşı ve birçok açıdan verimlidir. Hastaların bu dolgu çeşidini tercih etmesinde bu sebebin payı yüksektir. Uygun fiyatlı bir dolgu olan amalgam bütçe dostu olması yönüyle de ön plandadır. Yıpranma payı düşük olan amalgam dolgular sıklıkla memnuniyetle tercih edilirler.
Uzun ömürlü olması dolgunun sonsuza dek kullanılabileceği anlamına gelmez. Dişin bulunduğu bölge, çene yapısı ve tercih edilen alaşım göz önünde bulundurulduğunda dolgu süreleri 5 ile 15 yıl arasında değişim gösterir. Tıpkı dişler gibi dolguların da uzun süre kullanılması için hijyen ve rutin kontrole önem verilmelidir.
Amalgam dolgunun temel dezavantajı ise estetik kaygılar göz önünde bulundurulduğunda ortaya çıkar. Sert bir metal alaşımı olduğundan amalgamı şekillendirmek zordur ve dolayısıyla da porselen ya da kompozit gibi estetik biçimlere büründürülmesi kolay değildir. Bu yüzden ön dişleri yaptırmak isteyen insanlarca veya estetiğe önem veren kişilerce tercih edilmeyebilir.
Amalgam Dolgunun Olası Zararları
Amalgam dolgu ile ilgili akla gelen ilk soru işareti cıva barındırmasıdır. Cıva normal şartlarda canlı metabolizması için oldukça zararlıdır ve vücuda belli bir miktardan fazlasının girmesi büyük sağlık sorunlarına yol açar. Bu da amalgam dolgu ile ilgili endişe yaratır. Bu konu ile ilgili yapılan çalışmalar ise durumun sağlık problemi yaratmayacağını ortaya koymuştur.
Cıvanın diğer metallerle alaşım oluşturması, kimyasal yapısının değişmesine yol açar. Böylelikle cıva sağlık için zararsız bir hale gelir. Çiğneme hareketleri sırasında açığa çıkan ve vücuda giren cıva miktarı hava ile aldığımızın oldukça altında kalmaktadır. Uygulanışının ve tedavi süresinin diğer dolgulara göre kısa olması da ciddi bir avantajdır.
Amalgam dolgular metalik renkleri dolayısıyla da tercih edilmeyebilirler. Estetik bir görünüm sunmamaları dolayısıyla genelde sadece arka dişlerde tercih edilirler. Nadir görülen bir durum olarak diş yapısında değişik metaller bulunan kişilerin amalgam dolguları elektriklenme yapabilir. Böyle durumlarda farklı dolgu maddesi tercih edilmelidir.
Amalgam dolgu yaptırdıktan sonra ilk iki saat hiçbir şey yiyip içmemeye özen gösterilmelidir. Sonrasında iki gün boyunca dolgunun bulunduğu taraf ile çiğnenmemeli, sert yemekler tüketilmemelidir. Sıcak ve soğuğa maruz kalması engellenmelidir. Ayrıca ne dolgulu ne de dolgusuz dişlerle fındık, fıstık gibi kabuklu gıdalar, sert yabancı cisim ve sert şekerler kırılmamalıdır. Hijyene dikkat edilmeli, diş ipi kullanımına özen gösterilmelidir.
